Ο Μύθος της Ανθρωποδύναμης, Επετειακή Έκδοση με 4 Νέα Κεφάλαια: Μια εξελικτική θεωρία για το λογισμικό (και όχι μόνο…)

Ελάχιστα βιβλία με θέμα τη διαχείριση έργων λογισμικού υπήρξαν τόσο σημαίνοντα, διαχρονικά και πολυδιαβασμένα όσο Ο Μύθος της Ανθρωποδύναμης. Συνδυάζοντας την τεχνογνωσία του στην κατασκευή λογισμικού με απόψεις που προκαλούν γόνιμο προβληματισμό, ο Frederick Brooks προσφέρει ένα πολύτιμο απόσταγμα εμπειρίας, χρήσιμο σε όλους όσους ασχολούνται με τη διαχείριση πολύπλοκων έργων, σε όποιο πεδίο κι αν δραστηριοποιούνται. Οι ιδέες και απόψεις που μοιράζεται μαζί μας, μέσα από τις σελίδες του παρόντος βιβλίου, αντλούν τη θεματική τους από την πολυετή εμπειρία του ως υπεύθυνου ανάπτυξης της οικογένειας υπολογιστών IBM System/360 και του λειτουργικού τους συστήματος, OS/360. Σήμερα, είκοσι χρόνια μετά από την αρχική έκδοση του βιβλίου, ο Brooks επαναφέρει στο προσκήνιο τις ιδέες του, εμπλουτισμένες με νέες σκέψεις και προτάσεις, ενδιαφέρουσες τόσο για τους αναγνώστες που γνωρίζουν ήδη το έργο του όσο και για εκείνους που το ανακαλύπτουν τώρα.

Βιβλιοκριτική

Στην επετειακή αυτή έκδοση του κλασικού βιβλίου του Frederick Brooks, o αναγνώστης συναντά την σοφία ενός ανθρώπου ο οποίος θεωρείται ως ένας εκ των πατριαρχών της ανάπτυξης λογισμικού. Ο συγγραφέας αποτελεί θεμελιώδες κεφάλαιο για την Επιστήμη της Πληροφορικής και υπό την έννοια αυτή και μόνο το εν λόγω σύγγραμμα αποτελεί βασική βιβλιογραφία για τους φοιτούντες σε πανεπιστημιακά τμήματα σχετιζόμενα με την Πληροφορική και τις Επιστήμες των Μηχανικών. Αξίζει να αναφερθεί ενδεικτικά ότι με το άρθρο του «No silver bullet» του 1986, χάραξε νέα πορεία στην επικρατούσα νοοτροπία περί της μηχανικής του λογισμικού, ωθώντας την επιστήμη προς νέες αναζητήσεις αλλά και την επαγγελματική πρακτική σε ιδιαίτερα προηγμένες για την εποχή αντιλήψεις.
Η όλη του οπτική στρέφεται γύρω από την προσπάθεια του ανθρώπου να φέρει σε πέρας έργα λογισμικού μεγάλης κλίμακας με τον πιο παραγωγικό, αψεγάδιαστο και δημιουργικό τρόπο. Μελετά δε το έργο του σχεδιαστή λογισμικού από όλες τις πλευρές, ατομική (γνωστική), συλλογική και οργανωτική. Προσπαθεί να εντοπίσει «cut corners» στην όλη διαδικασία, βελτιστοποιώντας το κόστος και ελαχιστοποιώντας τον παράγοντα κινδύνου. Πάνω απ’ όλα, προσεγγίζει από πολλαπλά μέτωπα την διαδικασία αυτή ως μια ανθρωποκεντρική τέχνη αλλά και ως επιστήμη μηχανικών, δημιουργική και αυτοματοποιημένη, ταυτοχρόνως. Ο λόγος του είναι βαθιά φιλοσοφημένος, και ταυτόχρονα πρακτικός, αφού έχει οραματισθεί ότι η παραγωγή λογισμικού αποτελεί διαδικασία ανάλογη με την δημιουργία και εξέλιξη στο σύμπαν, με το λογισμικό να αποτελεί ίσως το συνθετότερο από όλα τα ανθρώπινα τεχνήματα.
Το έντυπο περιλαμβάνει τόσο το αρχικό κείμενο του Brooks με την πρωτότυπη σκέψη καθώς και τρία κεφάλαια τα οποία ασχολούνται με το σήμερα και προσπαθούν να θέσουν τις βάσεις μιας ακόμη θεμελιώδους θεώρησης. Το μεν αρχικό κείμενο, πέρα από την ιστορική του αξία, έχει αμείωτη ισχύ έως και σήμερα, δίνοντας τον κλασικό του χαρακτήρα. Το νεότερο κείμενο αποτελεί τροφή σκέψης για τον νέο επιστήμονα προκειμένου να εντάξει τις σύγχρονες πρακτικές σε μια φιλοσοφική θεώρηση – με πρακτικές πάντοτε αναφορές – για το παρόν και το μέλλον του λογισμικού αλλά και τον ρόλο του ανθρώπου στην δημιουργία. Η αξία των όσων πραγματεύεται πηγάζει από την προσωπική του εμπειρία και τριβή με τα έργα λογισμικού του πραγματικού κόσμου, την οποία εμπειρία μεταφέρει αυτούσια στην ακαδημία, επανατροφοδοτώντας την επιστημονική σκέψη και δημιουργώντας μια συνεχώς εξελισσόμενη τροχιά γνώσης επωφελεία της βιομηχανικής πρακτικής, της ακαδημαϊκής κοινότητας και εν τέλει της ανθρωπότητας.
Γεώργιος Π. Ηλιάδης
Αναπληρωτής Καθηγητής
Ιόνιο Πανεπιστήμιο
Τμήμα Ψηφιακών Μέσων και Επικοινωνίας